روش مایعات نافذ - مگنافلاکس

اسپری های مرئی و فلورسنت PT و MT شامل اسپری Penetrant، اسپری Cleaner و اسپری Developer می باشد.

که این اسپری های از کمپانی های مختلف و معروف مثل Magnaflux,Pfinder,Kyung-do می باشند.

بازرسی با مایع نافذ یکی از روشهایی است که می‌تواند برای عیب یابی تعداد وسیعی از قطعات مورد استفاده قرار گیرد، به شرطی که عیبها به صورت شکستگی در سطح قطعه ظاهر شوند. اساس روش بر این است که مایع نافذ بر اثر خاصیت مویینگی به درون ترکهای سطحی نفوذ کرده

و پس از یک مرحله ظهور، هر عیبی که به شکل ترک یا شکستگی در سطح قطعه وجود دارد، با چشم رویت می‌شود. برای بهتر دیده شدن این ترکها، مایع نافذ معمولاً به رنگهای روشن و قابل دید بوده و یا به ماده فلورسنت آغشته می‌شود.

در حالت اول معمولاً برای رنگین نمودن مایع از رنگ قرمز استفاده می‌شود که با نور طبیعی یا نور مصنوعی قابل دید می‎باشد، ولی در حالت دوم برای دیدن ترکها و درزها باید از نور فرابنفش استفاده شود .

در گذشته برای آشکارسازی ترکهای لعاب از دوده استفاده می‎شد به طوری که دوده به وسیله ترکها جذب، و بدین ترتیب طرح کلی ترکها به آسانی قابل رویت می‎گردید. سرانجام این شیوه بازرسی به ابزاری برای کارهای تزئیناتی تبدیل شد .

مراحل بازرسی

بازرسی با مایع نافذ دارای پنج مرحله به شرح زیر است :

• تمیزکاری سطح :

درصد عمده‎ای از اطمینان تست به تمیزکاری و آماده سازی سطوح مورد بازرسی بستگی دارد. در صورت وجود آلودگی در سطح، به دلیل عدم امکان نفوذ مایع نافذ، بعضی از نقصها پنهان می‎مانند و یا به دلیل واکنش نفوذ کننده

با برخی از آلودگیهای سطح، قابلیت نفوذ کاهش می‎یابد. در این مرحله باید هرگونه آلودگی از روی سطح پاک شود. نوع تمیزکاری به نوع آلودگی و تعداد قطعات مورد بازرسی بستگی دارد. لایه‎های اکسیدی، پوسته‎های جوشکاری و نظایر آن را می‎توان

توسط برسکاری، شن‎پاشی و یا استفاده از مواد ساینده دیگر برطرف نمود. برای پاک کردن روغن، چربی، براده و نظایر این نوع آلودگیها می‎توان از مواد شوینده‎ای نظیر پودرهای شوینده صنعتی، بخار پر فشار آب و یا مواد شیمیایی حلال مانند استن یا الکل استفاده نمود .

• اعمال مایع نافذ :

پس از آماده سازی سطح، مایع نافذ به سطح اعمال می‎شود. طی این مرحله باید لایه نازکی از مایع به صورت یکنواخت بر روی سطح ایجاد گردد و این لایه باید مدت زمانی بر روی سطح باقی بماند تا نفوذ آن به درون نقصهای سطحی کامل باشد. مدت زمان مورد نیاز برای نفوذ را زمان نفوذ می‎نامند. مایع نافذ از نظر دیده شدن به دو دسته همراه با مواد رنگی و همراه با مواد فلوئورسان تقسیم می‎شود و زمان نفوذ برای آن از 20 ثانیه تا 30 دقیقه متغیر است. زمان نفوذ بر اساس حساسیت مورد نیاز تعیین می‎شود و معمولاً در حدود 15 دقیقه است. انتخاب روش اعمال مایع به اندازه، شکل و تعداد قطعات بستگی دارد و می‎توان با توجه به شرایط ذکر شده از روشهای سیلابی، غوطه‎وری، قلم‎مو و اسپری استفاده نمود .

• حذف مایع نافذ اضافی :

در این مرحله مایع نافذ اضافی باید از سطح پاک شود. باید دقت شود تا شرایطی ایجاد نگردد که عیوب نیز از مایع نافذ تخلیه شوند. این مرحله حد بهینه دارد و در صورتی که بیشتر از آن انجام شود، عیوب نیز از مایع نافذ پاکسازی خواهند شد و اگر کمتر از آن انجام شود، قسمتهای سالم که مایع نافذ از آن پاک نشده است به صورت معیوب شناخته می‎شوند. حذف مایع نافذ اضافی با استفاده از مواد پاک کننده مخصوص به همان مایع نافذ انجام می‎شود و معمولاً به صورت اسپری بر روی سطح اعمال شده و توسط یک دستمال پاک می‎شود .

• اعمال ماده ظاهرساز :

این مرحله برای آشکار شدن کامل نقصها به کار می‎رود. معمولاً ماده ظاهرساز به صورت پودر بسیاز ریز سفید رنگ است و می‎توان آن را به صورت پاشش دستی توسط مایعی که پودر در آن حل شده است و یا توسط یک اسپری به سطح اعمال نمود. ماده ظاهر ساز با جذب مایع نفوذ کننده از درون نقصها باعث ظهور عیوب می‎شود ولی به دلیل پخش اندک مایع نفوذ کننده در ظاهر ساز، پهنای ظاهری نقص بزرگتر از اندازه واقعی آن دیده می‎شود .

از ویژگیهایی که هر ماده ظاهر ساز باید داشته باشد، می‎توان به موارد زیر اشاره نمود :

توانایی تشکیل یک لایه نازک بر سطح داشته باشد و به راحتی نیز زدوده شود .

به وسیله نفوذ کننده به راحتی خیس شده و جذب کننده خوبی باشد .

یک زمینه برای نمایش نقصها بر روی سطح ایجاد کند .

از نظر فیزیکی نه زیاد خشک و نه به شدت جاذب رطوبت باشد تا نشانه‎های مشخص و روشنی از عیب ایجاد کند .

از نظر شیمیایی نباید برای اپراتور و همچنین قطعه تحت بازرسی آسیب‎رسان باشد .

• 
  

  بررسی و تفسیر نتایج :

در هر کدام از مواد نافذ تفسیر توسط چشم و یک نور مشخص صورت می‎گیرد. برای مواد نافذ همراه با مواد رنگی که معمولاً به رنگ قرمز هستند از نور معمولی در حد دو لامپ فلورسنت استفاده می‎شود. برای مواد فلوئورسان به نور فرا بنفش با شدت

µw/cm1000-800 نیاز است . 

انواع مایع نافذ

مایع نافذ بر اساس نحوه شستشو و حذف به سه دسته تقسیم می شود :

1)قابل شستشو با آب :

اساس مایع آب است و به دلیل کشش سطحی بالا قدرت نفوذ ضعیفی دارند، لذا در موارد بسیار حساس استفاده نمی‎شوند. به وسیله شستن با آب از روی سطح پاک می‎شوند و برای به دست آوردن نتایج خوب باید به پارامترهایی نظیر دما، فشار و مدت زمان شستشو توجه شود تا نفوذ کننده از درون نقصها خارج نشود.

2)تمیز شونده با حلال مخصوص :

به واسطه کشش سطحی پایینی که دارند از قدرت نفوذ بالایی برخوردارند و در موارد حساس استفاده می‎شوند. اساس ماده نافذ مواد نفتی و روغنی است. ماده پاک کننده نیز حلال مخصوص به همان ماده نفتی و روغنی است. این مایع در دو نوع آتشگیر و نا آتشگیر وجود دارد. نوع آتشگیر خطر شعله ور شدن دارد ولی بدون هالوژن است ولی نوع ناآتشگیر حاوی حلالهای هالوژنه است که سبب سمی بودن آن می‎شود. هزینه‎های نسبتاً بالای این مایعات از مشخصه‎های آنها است .

3)مایع معلق :

اساس مایع نافذ مواد نفتی و روغنی است. برتری این مایع حل‎پذیر بودن مایع نافذ اضافی در آب به واسطه شکسته شدن پیوندهای مواد روغنی است. این مایع قدرت نفوذ و همچنین هزینه‎های متوسطی دارد .

به طور کلی یک مایع نافذ باید دارای خصوصیات زیر باشد :

قابلیت نفوذ بالا، سیالیت بالا، تر کنندگی مناسب، قابلیت حل‎کنندگی آلودگی، ثبات فیزیکی و شیمیایی، قابلیت شسته شدن، دید پذیری خوب، اقتصادی بودن، نقطه اشتعال بالا، قابلیت خشک شدن و عدم واکنش مضر و اثرات نامطلوب بر روی سطح، اپراتور و محیط زیست .

امروزه بازرسی با مایع نافذ، یکی از مهمترین روشهای صنعتی است که برای مشخص نمودن انواع مختلف عیبهای سطحی مواد و قطعات، مانند ترکها، بریدگی‌ها و مک‌های سطحی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این روش دارای دامنه کاربرد گسترده و گوناگونی است و تقریباً به جز مواد متخلخل قابلیت اجرا بر روی همه نوع مواد در هر اندازه‌ای، چه بزرگ با شکل پیچیده و چه ساده را دارد و معمولاً برای بازرسی قطعات ریختگی، آهنگری و جوشکاری، فلزات آهنی و غیرآهنی، آلیاژها، سرامیک‌ها، ظروف شیشه‌ای و مواد پلیمری به کار می‌رود. به عنوان مثال در صنایع هوایی، برای بازرسی قطعاتی نظیر دیسکها، پره‎های توربین، چرخ هواپیما و بسیاری از قطعات موتور ویا برای آشکار سازی ترکهای ناشی از خستگی در کفی لوکوموتیو های راه آهن از این روش استفاده می‎شود .

مزایا و محدودیتها

از مزایا و محدودیتهای این روش می‎توان به موارد زیر اشاره کرد : 

روش آزمون مایعات نافذ، روشی نسبتاً ساده است و تجهیزات مورد نیاز آن نسبت به دیگر روشهای بازرسی ارزان است .

محل عیب را نمایش می دهد . 

اندازه عیب به صورت تقریبی نزدیک به دقیق مشخص است .

محدودیتی از نظر جنس قطعه مورد بررسی وجود ندارد .فقط عیوب راه بدر سطح قابل بررسی است و اندازه عیب به صورت تقریبی (بزرگتر) نشان داده می شود . 

جسم باید تقریبا سطح غیر متخلخل و صافی داشته باشد .

قابل ذکر است که فولادهای آستنیتیک و فلزات غیر آهنی که از روش ذرات مغناطیسی (MT) نمی ‎توان آنها را تست نمود از روش مایع نافذ ارزیابی می ‎شوند . 

کاربردها

-           شناسایی ترک و منفذ در جوش

-           شناسایی عیوب سطحی در ریخته ‎گری 

-           شناسایی ترک ناشی از خستگی در اجسام تحت تنش

-           به طور کلی در صنایع لوله سازی ، خودرو، کشتی سازی و ... .

اسپری تست ذرات مغناطیسی

اسپری مایعات نافذ

تلفن سفارشات :

021-77130688

021-77130687